واریس یکی از بیماریهای شایع در سنین بالا است که ممکن است در سطوح ابتدایی تا پیشرفته بروز کند. این بیماری دارای علائم مختلفی است که یکی از متداولترین آنها، شکلگیری عروق عنکبوتی آبی و قرمز روی پوست است. برای درمان واریس روشهای متفاوتی وجود دارد که با توجه به شدت و وسعت بیماری، انجام میشود.
واریس پا چیست؟
بیماری واریس که به آن، رگهای عنکبوتی پا نیز گفته میشود، یکی از شایعترین بیماریهای عروقی است. این بیماری، بیشتر در افراد مسن و خانمهای باردار بروز میکند و علت اصلی آن، ورمکردن سیاهرگها است.
بنابراین زمانیکه عروق پا ورم کرده، به رنگهای آبی یا قرمز درآمده و در سطح پوست قابل رؤیت میشوند، به آن واریس گفته میشود. در بسیاری از مواقع، رگهای واریس به شکل تارهای عنکبوت در هم تنیدهاند و به همین دلیل، به آن واریس عنکبوتی نیز گفته میشود.
مشکل اصلی اینجاست که این رگها نه تنها در ظاهر زیبا نیستند، بلکه میتوانند باعث عوارض بسیاری همچون بروز لختههای خونی و زخمهای باز شوند. روشهای درمانی بسیاری برای این بیماری وجود دارد، اما اجازه دهید ابتدا علت بروز واریس ران پا و واریس پشت زانو را بررسی کنیم.
علت ابتلا به واریس ران پا و پشت زانو
درواقع رگهای آسیبدیده پا و دیگر اعضای بدن، تبدیل به رگهای واریس خواهند شد. علت اصلی این امر، ضعیف شدن دریچههای کوچک یکطرفه رگها است. در رگهای سالم پا، این دریچهها کمک میکنند تا خون به صورت یکطرفه به سمت قلب حرکت کند. در نتیجه زمانیکه این دریچههای کوچک ضعیف شوند، نمیتوانند وظیفه خود را به خوبی انجام دهند که نتیجه آن، تجمع و تراکم خون در رگها خواهد بود.
با تراکم خون در رگها، به دیوارههای عروق خونی فشار وارد شده و در اثر تداوم این فشار، رگها متورم خواهند شد. علت اصلی این تورم نیز ضعیف شدن دیواره رگهای خونی به مرور زمان است. نتیجه این امر، بروز واریس یا ایجاد رگهای عنکبوتی پا خواهد بود.
همانطور که پیشتر نیز اشاره کردیم، واریس پا بیشتر در افراد مسن بروز کرده و در زنان باردار نیز شایع است. اما لازم به ذکر است که اگر یکی از اعضای خانواده شما که رابطه خونی با وی دارید، مبتلا به این بیماری باشد، احتمال بروز آن برای شما نیز وجود دارد.
از دیگر عوامل تأثیرگذار روی ابتلا به واریس، میتوان به اضافه وزن، ایستادن یا نشستنهای طولانیمدت، جنسیت، سبک نامناسب زندگی و افزایش سن اشاره کرد.
انوع واریس پا
واریس تنها در پاها بروز نکرده و ممکن است حتی رگهای صورت شما را نیز درگیر کند. اما یکی از شایعترین انواع واریس، واریس پا است. بنابراین در ادامه، به بررسی انواع واریس پا میپردازیم.
واریس پا را میتوان به 3 دسته اصلی خفیف، متوسط و پیشرفته تقسیم کرد. متأسفانه در واریس پیشرفته و شدید، عروق خونی به شدت متورم شده و عملاً برگشت خون به قلب متوقف خواهد شد. از شایعترین علائم این سطح از واریس، تورم شدید رگها، ضایعات پوستی و حتی خونریزی است. به واریس پیشرفته، واریس طنابی نیز گفته میشود، چرا که در اثر ابتلا به این سطح از بیماری، رگها به صورت غیرمعمولی متورم شده و حالت بیرونزده آنها از روی پوست کاملاً مشهود بوده و ظاهری شبیه طناب خواهد داشت.
نشانههای واریس پا
ایجاد رگهای ظریف در زیر پوست، از علائم واریس پا هستند. اما این بیماری، غیر از علائم ظاهری، نشانههای دیگری نیز دارد که در ادامه به آن میپردازیم.
برآمده شدن یا تورم رگها و پیچیده شدن آنها
آبی، قرمز یا بنفش شدن رگها
تغییر رنگ پوست در محل بروز رگهای واریس
احساس سنگینی و درد در پاها
احساس درد شدید پس از مدتی ایستادن یا نشستن
خارش و سوزش پاها در محل بروز واریس پا
خستگی پاها
درمان واریس عنکبوتی پا
یکی از متداولترین روشها برای درمان واریس عنکبوتی پا، پوشیدن جوراب واریس به عنوان یکی از لوازم طبی است. اما در برخی موارد که بیماری پیشرفت کرده و از حد رگهای سطحی رنگی گذشته و به واریس طنابی (عنکبوتی) تبدیل شده است، میتوان از روشهای درمانی دیگری نیز استفاده کرد.
غیر از استفاده از تجهیزات پزشکی معمول مانند جوراب واریس، میتوان روشهای درمانی زیر را با تجویز و تشخیص پزشک متخصص انجام داد.
روشهای درمان واریس
روش درمانی اسکلروتراپی: اسکلروتراپی یکی از متداولترین روشهای درمان بیماری واریس است. البته امروزه این روش بیشتر برای درمان واریسهای عنکبوتی کوچک تجویز میشود. در اسکلروتراپی، پزشک متخصص با تزریق مادهای شیمیایی درون رگهای آسیب دیده، باعث تحریک دیواره رگها خواهد شد.
این تزریق در محل درگیر انجام شده و پس از آن، بیمار باید برای خرید جوراب واریس اقدام کرده و به مدت 2 الی 3 هفته این جورابها را بپوشد. از طرفی پزشکان پیشنهاد میکنند که به منظور جلوگیری از بروز عوارض احتمالی، بهطور روزانه پیادهروی کنید.
لیزر: یکی دیگر از روشهای درمان عروق عنکبوتی، لیزر است. در این روش، متخصص پوست، پرتو لیزر را به صورت مستقیم روی رگهای عنکبوتی میتاباند که بهواسطه آن، این رگها به سرعت محو خواهند شد. اگر عروق واریسی شما بزرگ باشند، در ابتدای امر، کمی تیره شده و در نهایت طی مدت 1 الی 3 ماه ناپدید خواهند شد. در برخی موارد، با تشخیص پزشک متخصص، ممکن است انجام لیزر برای بار دوم نیز تجویز شود.
رادیوفرکانسی (RFA) و لیزر درون وریدی (EVLT) : این دو روش از جمله جدیدترین روشهای درمانی برای انواع واریس پا هستند و جایگزین مناسبی برای عمل جراحی برداشت ورید خواهند بود. RFA و EVLT درمان قطعی واریس پا بوده و توسط پزشک متخصص پوست انجام میشوند. از EVLT معمولاً برای درمان رگهای واریس بزرگ و از RFA نیز برای درمان عروق واریس کوچک و مویرگهای عنکبوتی استفاده میشود.
فلبکتومی: آخرین روش درمان انواع واریس، فلبکتومی است که در آن، با استفاده از لوازم جراحی و تجهیزات پزشکی، رگهای واریس برداشته میشوند. مهمترین ابزار این روش، قلاب فلبکتومی است که در زیر پوست فرو رفته و رگهای واریسی را از محل بریدگی ایجاد شده، خارج خواهد کرد. این عمل ممکن است بین نیم تا 1 ساعت زمان ببرد.
برای درمان انواع واریس پا، از روشهای غیرتهاجمی متفاوتی استفاده میشود که به تشخیص پزشک متخصص و همچنین میزان پیشرفت بیماری بستگی دارد. در هر صورت، پس از اجرای هر روش درمانی، بیمار باید به مدت مشخصی (طبق تجویز پزشک) جوراب واریس بپوشد. البته در برخی موارد، خصوصاً زمانی که بیماری پیشرفت نکرده، پوشیدن این جوراب میتواند به بهبود علائم بیماری نیز کمک کند.